Juan Salvador Gaviota

βλέπει μακρύτερα, ο γλάρος που πετάει ψηλότερα...

30/05/2017 by in category Literatura with 0 and 4
Home > Entradas > Cultura > Literatura > JUAN SALVADOR GAVIOTA / Ο ΓΛΑΡΟΣ ΙΩΝΑΘΑΝ

Ο Γλάρος Ιωνάθαν Λίβινγκστον είναι ένα έργο του συγγραφέα Ρίτσαρντ Μπαχ. Πρωτοεκδόθηκε στις ΗΠΑ το 1970 υπό τον τίτλο Jonathan Livingston Seagull – a story. Απορρίφθηκε από 18 εκδότες πριν τελικά εκδοθεί.
«…Είμαστε της γνώμης ότι ο χαρακτήρας ενός γλάρου που έχει τη δυνατότητα να μιλάει δεν θα είχε ενδιαφέρον στη σημερινή αγορά του βιβλίου. Γι’ αυτό με λύπη σας πληροφορούμε ότι δεν μπορούμε να προχωρήσουμε στην έκδοση αυτών των χειρογράφων, τα οποία και σας επιστρέφουμε…». Και όμως, αποτέλεσε το εκδοτικό φαινόμενο των τελευταίων δεκαετιών και συντροφεύει το Όσα Παίρνει ο Άνεμος στο Πάνθεον των best sellers όλων των εποχών, μετά την Αγία Γραφή, έχοντας πουλήσει πάνω από 35.000.000 αντίτυπα παγκοσμίως.

Η αλληγορική ιστορία ενός γλάρου που η αγάπη του να πετά, τον οδηγεί στην αναζήτηση του απόλυτου. Ένα μοναδικό παραμύθι που μας ζητάει να βρούμε αυτό που θα θέλαμε να κάνουμε περισσότερο από κάθε άλλο πράγμα στη ζωή μας και να τραβήξουμε προς τα εκεί με θάρρος, ακλόνητη αποφασιστικότητα και επιμονή. Στην πορεία αυτή, πιθανά να μας περιφρονήσουν και να μας χλευάσουν. Αν όμως επιμείνουμε, αν αντέξουμε και μείνουμε αφοσιωμένοι σ’ αυτό που με αγάπη αποφασίσαμε να κάνουμε, τότε μέσα από την ελευθερία, θ’ αγγίξουμε την πραγματική ευτυχία…
Ένα βιβλίο που σε κάνει να αναζητάς τα δικά σου φτερά!

No creas lo que tus ojos te dicen. Todo lo que muestran son limitaciones.
Mira con tu comprensión, encuentra lo que ya sabes y verás el camino para volar.

Cuando Juan volvió a la Bandada ya en la playa, era totalmente de noche. Estaba mareado y rendido. No obstante, y no sin satisfacción, hizo un rizo para aterrizar y un tonel rápido justo antes de tocar tierra. Cuando sepan, pensó, lo del Descubrimiento, se pondrán locos de alegría. ¡Cuánto mayor sentido tiene ahora la vida! ¡En lugar de nuestro lento y pesado ir y venir a los pesqueros, hay una razón para vivir! Podremos alzarnos sobre nuestra ignorancia, podremos descubrirnos como criaturas de perfección, inteligencia y habilidad.
¡Podremos ser libres! ¡Podremos aprender a volar!

Los años venideros susurraban y resplandecían de promesas.
Las gaviotas se hallaban reunidas en Sesión de Consejo cuando Juan tomó tierra, y parecía que habían estado así reunidas durante algún tiempo. Estaban, efectivamente, esperando.
—¡Juan Salvador Gaviota! ¡Ponte al Centro! —las palabras de la Gaviota Mayor sonaron con la voz solemne propia de las altas ceremonias. Ponerse en el Centro sólo significaba gran vergüenza o gran honor. Situarse en el Centro por Honor, era la forma en que se señalaba a los jefes más destacados entre las gaviotas. ¡Por supuesto, pensó, la Bandada de la Comida… esta mañana: vieron el Descubrimiento! Pero yo no quiero honores. No tengo ningún deseo de ser líder. Sólo quiero compartir lo que he encontrado, y mostrar esos nuevos horizontes que nos están esperando. Y dio un paso al frente.
—Juan Salvador Gaviota —dijo el Mayor—. ¡Ponte al Centro para tu Vergüenza ante la mirada de tus semejantes!

Όταν ο Ιωνάθαν συνάντησε το Σμήνος στην ακτή, ήταν πια νύχτα. Ήταν ζαλισμένος και τρομερά κουρασμένος. Κι όμως, γεμάτος χαρά έκανε με μια ανακύκλωση την προσγείωσή του στο έδαφος. Θα τρελαθούν από τη χαρά τους, σκέφτηκε, όταν μάθουν για το κατόρθωμα. Πόσο περισσότερο νόημα έχει τώρα να ζει κανείς! Αντί να πηγαινοερχόμαστε όλη την ώρα στις ψαρόβαρκες, έχουμε ένα σκοπό στη ζωή! Μπορούμε να υψωθούμε πάνω από την άγνοια, μπορούμε ν’ ανακαλύψουμε τον εαυτό μας σαν πλάσματα, εξαιρετικά, μυαλωμένα κι ικανά.
Μπορούμε να ‘μαστε λεύτεροι! Μπορούμε να μάθουμε να πετάμε!

Το μέλλον ήταν γεμάτο τραγούδι και φως υποσχέσεων! Όταν προσγειώθηκε, οι γλάροι ήταν συγκεντρωμένοι στη Σύναξη του Συμβουλίου και φαίνονταν σαν να ‘χανε μαζευτεί απ’ ώρα. Στη πραγματικότητα τον περίμεναν.
—«Γλάρε Ιωνάθαν Λίβινγκστον! Στάσου στο Κέντρο!» τα λόγια του Πρεσβύτερου αντήχησαν με ύφος μεγάλης επισημότητας.
Το να σταθείς στο Κέντρο σήμαινε μόνον, ή μεγάλη τιμή, ή μεγάλη ατίμωση. Το να σταθείς στο Κέντρο τιμητικά ήταν ο τρόπος που αναδείκνυαν οι γλάροι τους επιφανέστερους αρχηγούς τους. «Βέβαια», σκέφτηκε, «σήμερα όλο το Πρωινό Σμήνος είδε το κατόρθωμα! Αλλά δε θέλω τιμές! Δε θέλω να γίνω αρχηγός. Θέλω μόνο να μοιραστώ αυτό που ανακάλυψα, ν’ ανοίξω κείνους τους ορίζοντες, μακριά πέρα, μπροστά μας». Προχώρησε ένα βήμα.
—«Γλάρε Ιωνάθαν Λίβινγκστον», είπε ο Πρεσβύτερος, «στάσου στο Κέντρο, για ατίμωση στα μάτια των γλάρων αδελφών σου».

Para la mayoría de las gaviotas no es volar lo que importa, sino comer.
Para esta gaviota, sin embargo, no importaba comer, sino volar.

Sintió como si le hubieran golpeado con un madero. Sus rodillas empezaron a temblar, sus plumas se combaron, y le zumbaron los oídos. ¿Al Centro para deshonrarme? ¡Imposible! ¡El Descubrimiento! ¡No entienden! ¡Están equivocados! ¡Están equivocados!

—… por su irresponsabilidad temeraria —entonó la voz solemne—, al violar la dignidad y la tradición de la Familia de las Gaviotas…
Ser centrado por deshonor significaba que le expulsarían de la sociedad de las gaviotas, desterrado a una vida solitaria en los Lejanos Acantilados.
—… algún día, Juan Salvador Gaviota, aprenderás que la irresponsabilidad se paga. La vida es lo desconocido y lo irreconocible, salvo que hemos nacido para comer y vivir el mayor tiempo posible.
.

Una gaviota nunca replica al Consejo de la Bandada, pero la voz de Juan se hizo oír:
—¿Irresponsabilidad? ¡Hermanos míos! —gritó—. ¿Quién es más responsable que una gaviota que ha encontrado y que persigue un significado, un fin más alto para la vida? ¡Durante mil años hemos escarbado tras las cabezas de los peces, pero ahora tenemos una razón para vivir; para aprender, para descubrir; para ser libres! Dadme una oportunidad, dejadme que os muestre lo que he encontrado…

La Bandada parecía de piedra.
—Se ha roto la Hermandad —entonaron juntas las gaviotas, y todas de acuerdo cerraron solemnemente sus oídos y le dieron la espalda.

Αισθάνθηκε σαν να τον χτύπησε κεραυνός. Τα γόνατά του λύθηκαν, τα φτερά του πάγωσαν. Στ’ αφτιά του ανέβηκε βοή. Στο Κέντρο για ατίμωση! Αδύνατον! Το Κατόρθωμα! Δεν μπορούν να το καταλάβουν! Έχουν άδικο, άδικο!
—«…για παράτολμη επιπολαιότητα», η επίσημη φωνή απήγγειλε, «για παραβίαση αξιοπρέπειας και παράδοσης της Οικογένειας των Γλάρων…» Το να σταθεί στο Κέντρο για ατίμωση σήμαινε πως θα τον έδιωχναν από την κοινωνία των Γλάρων. Τον καταδίκαζαν σε μοναχική ζωή στους Μακρινούς Βράχους.
—«…μια μέρα Γλάρε Ιωνάθαν  Λίβινγκστον, θα μάθεις πως η ανευθυνότης δεν αμοίβεται. Η ζωή είναι το άγνωστο που δεν μπορεί να γίνει γνωστό. Ένα μόνο πράγμα ξέρουμε: πως ερχόμαστε στον κόσμο για να τρώμε και για να μείνουμε ζωντανοί όσο το δυνατόν περισσότερο».

Ένας γλάρος δεν απαντά ποτέ στο Συμβούλιο του Σμήνους, αλλά ο Ιωνάθαν ύψωσε τη φωνή του:
—«Ανευθυνότητα; Αδέρφια μου!» φώναξε. «Ποιός είναι πιο υπεύθυνος από κείνο τον γλάρο που ανακαλύπτει κι ακολουθεί ένα νόημα, έναν ανώτερο σκοπό στη ζωή; Για χιλιάδες χρόνια τρέχουμε πίσω από ψαροκέφαλα, όμως σήμερα έχουμε ένα σκοπό στή ζωή. Να μάθουμε, ν’ ανακαλύψουμε, να λευτερωθούμε! Δώστε μου μιαν ευκαιρία, αφήστε με να σας δείξω τι έχω ανακαλύψει…».

Το Σμήνος θα ήταν σίγουρα από πέτρα.
—«Η Αδελφότητα έσπασε!», απήγγειλαν οι γλάροι όλοι μαζί και με τέλεια ομοφωνία, έκλεισαν τ’ αυτιά τους και του γύρισαν τις πλάτες.

El secreto es dejar de verse a sí mismo como prisionero de un cuerpo limitado,
rompe las cadenas de tu pensamiento y romperás también las de tu cuerpo.

Juan Salvador Gaviota pasó el resto de sus días solo, pero voló mucho más allá de los Lejanos Acantilados. Su único pesar no era su soledad, sino que las otras gaviotas se negasen a creer en la gloria que les esperaba al volar; que se negasen a abrir sus ojos y a ver.
.

Aprendía más cada día. Aprendió que un picado aerodinámico a alta velocidad podía ayudarle a encontrar aquel pez raro y sabroso que habitaba a tres metros bajo la superficie del océano: ya no le hicieron falta pesqueros ni pan duro para sobrevivir. Aprendió a dormir en el aire fijando una ruta durante la noche a través del viento de la costa, atravesando ciento cincuenta kilómetros de Sol a Sol. Con el mismo control interior, voló a través de espesas nieblas marinas y subió sobre ellas hasta cielos claros y deslumbradores… mientras las otras gaviotas yacían en tierra, sin ver más que niebla y lluvia. Aprendió a cabalgar los altos vientos tierra adentro, para regalarse allí con los más sabrosos insectos.
.

Lo que antes había esperado conseguir para toda la Bandada, lo obtuvo ahora para sí mismo; aprendió a volar y no se arrepintió del precio que había pagado. Juan Gaviota descubrió que el aburrimiento y el miedo y la ira, son las razones por las que la vida de una gaviota es tan corta, y al desaparecer aquellas de su pensamiento, tuvo por cierto una vida larga y buena.

Traducción: Carol y Frederick Howell

Ο Γλάρος Ιωνάθαν Λίβινγκστον περνούσε πια τις μέρες του μόνος, αλλά πέταξε πέρα από τους Μακρινούς Βράχους. Η μοναδική του θλίψη δεν ήταν η μοναξιά, ήταν η άρνηση των γλάρων να πιστέψουν στη δόξα του πετάγματος που τους περίμενε. Η άρνηση ν’ ανοίξουν τα μάτια τους, και να δουν.

Κάθε μέρα μάθαινε και περισσότερα. Έμαθε πως όταν βουτούσε με μεγάλη ταχύτητα παράλληλα με το ρεύμα, εύρισκε τα σπάνια και νόστιμα ψάρια που κολυμπούσαν σε κοπάδια, τρία μέτρα κάτω από την επιφάνεια του ωκεανού. Δεν είχε ανάγκη πια τις ψαρόβαρκες και το μπαγιάτικο ψωμί, για να επιζήσει. Έμαθε να κοιμάται στον αέρα, βάζοντας πορεία, τη νύχτα, πάνω στον άνεμο του πελάγους κι έτσι κάλυπτε εκατό μίλια από δύση σ’ ανατολή. Με τον ίδιο εσωτερικό έλεγχο πέταγε μέσα από βαρειές ομίχλες κι ανέβαινε πάνω από σύννεφα, στους αστραφτερούς ουρανούς, ενώ την ίδια στιγμή οι άλλοι γλάροι σέρνονταν στο έδαφος, βλέποντας μόνον ομίχλη και βροχή. Έμαθε να καβαλά τους ψηλούς ανέμους, που τον έφερναν στην ξηρά, για να τρέφεται εκεί με νόστιμα έντομα.

Ό,τι είχε ελπίσει για το Σμήνος, τώρα το κέρδιζε μόνο για τον εαυτό του. Είχε μάθει να πετά κι όσο για το τίμημα που αναγκάστηκε να πληρώσει, δε μετάνιωνε. Ο Γλάρος Ιωνάθαν ανακάλυψε πως η ραθυμία, ο φόβος κι η οργή ήσαν τα αίτια που κάνανε τη ζωή των γλάρων τόσο σύντομη. Μα αυτά είχαν πια χαθεί από το νου του και τώρα ζούσε μια ζωή μεγάλη κι αληθινά όμορφη.

© griegos aficionados a la lengua española